Het vertrapte servet en het gescheurde tafellaken

Buurttuin Spijkenisse (wijk de Akkers)

Eind 2013 hadden we met Creatief Beheer een goedlopende praktijk. We werkten net een paar jaar met de Tuinman(m/v) en onze inzet werd hogelijk gewaardeerd. In de deelgemeente Feijenoord hadden we zelfs een opdracht voor drie wijken en in Carnisse hadden we de Carnissetuin succesvol open weten te houden. We dachten dan ook dat we het servet-stadium wel ontgroeid waren en door konden groeien naar het tafellaken. De participatiesamenleving kwam er immers aan en daar sluit onze praktijk naadloos bij aan (Zie bijvoorbeeld een artikel van mijn hand uit 2011).

In 2014 werden de deelgemeentes afgeschaft en per direct verloren we 75% van onze contactpersonen. Maar onze opdracht in Feijenoord was in ieder geval netjes overgedragen (althans dat dachten we). Wat ons wel bevreemdde is dat de gemeente uitging van zelfbeheer door burgers. We hebben toen nog in oktober samen met de Veldacademie en kenniswerkplaats ‘Leefbare Wijken’ de praktijkmiddag ‘zelfbeheer gaat niet vanzelf’ georganiseerd. Het ging ons erom aan te geven dat zelfbeheer een onderdeel is van de 'nieuwe praktijk' maar niet an sich zaligmakend is. Met name in achterstandswijken en bij het bereiken en ondersteunen van kwetsbare doelgroepen werkt dit niet of zelfs averechts. Op 16 december 2014 publiceerden we zelfs nog een ‘brandbrief’ over kansen en problemen.

Begin 2015 kwamen we er tot onze schrik achter dat de opdracht in gebied Feijenoord ‘niet goed’ was overgedragen. Iemand had in plaats van ‘ecowijken’ (Oleanderbuurt, Wijk Feijenoord en de Afrikaanderwijk), ‘Afrikaanderwijk’ geschreven en dat is slechts een van de drie wijken. We dachten: "dit is slechts een administratief dingetje, dat lossen we wel op." Nee dus, het stond er niet dus we kregen het niet. Maar we konden toch niet zomaar stoppen? We besloten handtekeningen te verzamelen en deze aan te bieden aan wethouder Eerdmans. Uiteindelijk (sept 2015) kregen we alsnog budget, maar echter minder dan was afgesproken. Er werd ook bij vermeld dat het voor 2016 geregeld zou worden met de verschillende clusters. Dat laatste was een extra argument om ondanks het mindere budget ons best te gaan doen.

Begin 2016 bleek weer dat er niets geregeld was en niemand ergens van wist. De gebiedsorganisatie wilde graag dat we bleven. We hebben toen een brief aan wethouder Eerdmans gestuurd met de opmerking dat we graag voor 1 maart 2016 wisten of en hoe we betaald zouden worden. We wilden niet nog een jaar zoveel risico lopen en het is ook funest voor de motivatie van zowel onze Tuinmannen en vrouwen als onze vrijwilligers.

Naar aanleiding van deze brief werd ons eind februari gevraagd om een offerte te maken voor een minimale inzet. We gaven aan dat we al onder de minimale offerte zaten en dat we niet nog verder naar beneden konden. Want dan wordt het moeilijk om onze kwaliteit vast te houden en het afbreukrisico te groot.

Uiteindelijk (eind juni) is het ons gelukt, na veel heen en weer getrek, om ook de beide clusters MO en SB hiervan te overtuigen. We kregen via Couleur Locale het gevraagde bedrag. Voor ons is dit een doorbraak, want nu hebben we weer officieel een status en een kans dat we door kunnen op een structurele manier in 2017.

Wat in 2015 ook speelde was het verdwijnen van de Carnissetuin. De bewoners vonden de Carnissetuin zo belangrijk voor de wijk dat ze niet wilden dat hij verdween. We besloten toen als Creatief Beheer dat we de bewoners zouden steunen in hun bezwaar. Ook omdat er procedurele fouten waren gemaakt in het herbestemmen van de groenbestemming. Het leek ons ook een kans het grotere verhaal te vertellen richting gemeenteraad.

Achteraf gezien was het misschien beter geweest als we dat niet hadden gedaan, want in plaats dat er deuren open gingen, werden ze juist dichtgegooid. De Carnissetuin moest sluiten, wel was een motie voor vervanging aangenomen. In plaats dat we werden betrokken bij de vervanging werden we juist compleet genegeerd. We hebben deze zomer noodgedwongen onze inzet in Carnisse moeten stopzetten. Nog steeds tasten we in het duister omtrent wat er gaat gebeuren.

Als onderneming zijn we de afgelopen jaren langs de rand van de afgrond gegaan en het is te danken aan alle steun die we ontvangen hebben van bewoners, vrijwilligers, samenwerkingspartners, ambtenaren en bestuurders dat we nog bestaan. Wat ook heeft geholpen zijn nieuwe Tuinmantrajecten met voldoende financiering. Twee trajecten in Schiedam (2015) en in Spijkenisse (2016), deze zijn beiden zeer succesvol. En in Rotterdam West hebben we een volwaardige opdracht gekregen in het onderhoud en ontwikkeling van Park 1943.

Dit alles is heel positief, want: ‘if it doesn’t kill you, it makes you stronger.' We hebben er heel veel van geleerd. We weten nu nog beter wat werkt en wat niet. We hebben ons nog meer gefocust op het verder uitwerken en beschrijven van onze aanpak. Eerste prioriteit dit najaar is het overeind houden van onze praktijk in Rotterdam en het eventueel opstarten van Tuinmantrajecten in andere gemeenten (we weten nu hoe het moet).

Terug naar het servet en het tafellaken. Na twee woeste jaren waarin ons servet is vertrapt, is ook het tafellaken, dat we ons in het vooruitzicht hadden gesteld, gescheurd. Nu ligt er dus de mooie uitdaging met ons servet en nog vele ander servetjes en stukken tafellaken een nieuw mooi kleed te maken. De problemen waar we als Creatief Beheer tegenaan lopen zijn niet uniek. Een heleboel ‘sociale ondernemers’ in de wijk hebben momenteel moeite om hun projecten overeind te houden en duurzaam te financieren. De problemen zijn inmiddels gedecentraliseerd, maar de middelen nog niet.

Omdat het er nu op lijkt dat onze situatie wat stabieler en steviger aan het worden is, wilde ik dit graag melden. Aan alle mensen die ons hebben geholpen en die ons een warm hart toe dragen: Bedankt, zonder jullie hadden we het niet gered!

De komende tijd gaan we onze nieuwe website verder optuigen en gaan we de Tuinmantrajecten 2017 voorbereiden. Iedereen die mee wil doen of denkt een bijdrage te kunnen leveren, neem vooral contact op!