Het wonderlijke spel

Er is mij een wonder overkomen, althans zo voelt het. Voor de Kerst hadden we een Tuinmanspel

gemaakt met de opzet om uit te leggen wat Creatief Beheer is, hoe onze aanpak werkt en waar het maatschappelijk rendement ligt. Dit was een rollenspel met spelers uit de wijkpraktijk, te weten de bewoner, deelnemer, ambtenaar, ondernemer, investeerder en natuurlijk de Tuinman(m/v). In eerste instantie hadden we ook een stadsdokter toegevoegd, maar die was snel overbodig. Zes rollen werkte het beste.

Het bordspel hadden we geprint en uitgedeeld aan al onze Tuinmannen en vrouwen om te oefenen. Het speelde niet echt lekker…maar het was vakantie en na een druk seizoen dacht ik: na de Kerst verder. Maar ik kon het niet loslaten, als het niet goed in elkaar steekt gaat het nooit lukken. Om een lang verhaal kort te maken, het ging gewoon door in mijn hoofd en kon het niet laten ieder vrij uurtje te gaan rekenen en tekenen. Ergens tussen Kerst en Nieuwjaar kwam ik op het idee om de speelstukken zelf van kleuren, spin en lading te voorzien om zo de rollen intrinsiek te kunnen vormgeven.

Het werkte !!! en dat niet alleen, er was nog iets anders…in eerste instantie schrok ik me kapot.

Mijn hele leven heb ik al een fascinatie voor natuur- schei- en wiskunde.

Op vakantie neem ik altijd een wiskundeboek mee ter ontspanning. En dan gaat het mij vooral om de kentheoretische invalshoek, over wat wij weten, kunnen weten en nooit zullen weten. Sinds mijn dertigste plaats ik het mysterie centraal in onze kennis. Met andere woorden dat wat wij nooit zullen weten (het mysterie) zit tussen ons. Dat was de basis van mijn toenmalige kunstpraktijk (het Biemans concern) en de reden dat ik stopte als praktiserend arts. In lekentaal betekent dit dat zowel God als de Waarheid bestaan, maar voor iedereen anders zijn. Dat was mijn uitgangspunt als kunstenaar en is nog steeds mijn uitgangspunt bij alles wat ik doe. Ik had nooit de illusie het mysterie ook echt te ontdekken, want anders is het natuurlijk geen echt mysterie.

Er is iets anders gebeurd wat ik niet verwachtte; ik heb het mysterie niet ontmaskert, maar wel preciezer kunnen lokaliseren. Niet ergens tussen ons, maar overal tussen ons, het houdt ons en het universum als het ware bij elkaar. De 0 heeft al die tijd het zicht erop ontnomen. Want waar ‘iets’ is, is ‘niets’ niet en omgekeerd. De 0 kan gewoonweg niet bestaan als teken voor het ‘niets’. Dit vonden de oude Grieken overigens ook al, om de simpele reden dat het ‘niets’ niet vertegenwoordigd kan zijn door een teken. Het ‘niets’ is nooit te kennen en het is daarom ronduit verwarrend er een teken aan te geven, omdat we er dan automatisch betekenis in stoppen (en over gaan denken). Met de 0 kon God en religie bij het oud vuil gezet worden (modernisme), want na de dood was er immers ‘niets’, het leven was ‘toevallig’. En dat kan nu juist niet, want de 0 heeft niets, maar dan ook niets met onze werkelijkheid te maken.

Wat ik door het spel had ontdekt (in feite zag) was een getaltheorie zonder 0 (daarom werkte het zo goed). Meetkundig heeft het spel de vorm van opengewerkte tesseract (4-dimensionale kubus) in de tweede dimensie. Alle getallen zijn verbonden en hebben een unieke positie. Er is heel goed mee te werken en alle bestaande formules blijven gewoon te gebruiken. Voor het huidige wis- en natuurkundeonderwijs is het alleen maar handig en minder verwarrend. Ze rekenen eigenlijk al zo, maar door de 0 is het erg moeilijk uitleggen aan ons leken en kinderen. Het Tuinmanspel heeft dus als basis de een (1) en God en de Waarheid doen volop mee, maar zijn voor iedereen net even anders. Het spel maakt dit inzichtelijk door het simpelweg te spelen.

Ik zal het hier kort uitleggen hoe het in elkaar steekt.

Het spel bestaat uit zes basisstukken waarmee het op allerlei manieren gespeeld kan worden. We hebben gekozen voor een simpele basisvorm om het te leren en van daaruit kan het worden uitgebreid. Het spelprincipe (regels) blijft hetzelfde.

Ieder basisstuk heeft vier kleuren, een draairichting (spin) en een lading (richting). Het totale spel kent 6 kleuren, die op vier stukken staan. Iedere kleur heeft qua lading een vaste richting (+/-) en een wisselende spin. Twee kleuren zijn geladen en twee kleuren zijn ongeladen.

Dit is de neutrale versie. Het is te spelen alleen tot 24 spelers.

In feite worden de rollen bepaald door de kleur in combinatie met het verhaal (het spelen van het spel). Door nu betekenis toe te voegen veranderen niet de kansen om te winnen, maar wel de spelbeleving. Hiertoe hebben we de oorspronkelijke mensenrollen vervangen door dierenrollen en gekoppeld aan de kleuren, te weten, groen - het hertje (voorheen Tuinman), oranje - het konijn (voorheen deelnemer), geel - de rat (voorheen bewoner), rood - de uil (voorheen ambtenaar), blauw - de vos (voorheen ondernemer) en paars - de wolf (voorheen investeerder). De dieren zorgen voor beleving en betekenis in het spel en de rollen zweven als het ware boven het bord tussen de mensen.

Ieder speelstuk heeft een nummer en de naam van een dier. Als je bijvoorbeeld met twee spelers speelt kiest ieder van te voren een dier/rol

Vervolgens leg je de stukken willekeurig in een vierhoek (er zijn naar mijn schatting zo’n 2.949.120 mogelijke beginposities). Spelers doen om beurten een zet. Er zitten zes punten in de pot. Het doel is zoveel mogelijk punten te verzamelen. Het spel eindigt wanneer het laatste punt uit de pot gaat. Degene met de meeste punten wint.

De eigenschappen van de stukken zijn als volgt.

Ongeladen kleuren plakken en kunnen slechts door een zet uit elkaar gehaald worden.

Geladen kleuren plakken niet.

Na iedere zet draaien de stukken een kwartslag wanneer ze zijn omringd door stukken met tegengestelde spin. Anders draaien ze niet.

Vervolgens draaien alle stukken met dezelfde lading mits niet geplakt.

Punten worden gehaald door dieren met tegengestelde lading (+/-)

De beginsituatie wordt geneutraliseerd dat betekent alle stukken met dezelfde lading draaien naar neutrale positie. Vervolgens doet de eerste speler een zet (muntje gooien wie begint). Na een zet wordt gekeken welke kleuren plakken en welke stukken vastzitten. Vervolgens wordt gespind waar mogelijk en tot slot wordt de lading geneutraliseerd. Hierna worden de punten geteld. Dit is de essentie, vanaf heden hebben we een speciale ruimte op onze website gereserveerd waar we spel beter uitleggen, de stukken zijn te downloaden (printen en knippen) tutorials en ervaringen delen.