Groen, gezond en gezellig
Niemand wil wonen in een vieze, kapotte en onveilige omgeving, tenminste ik kom ze niet tegen. Schoon, heel en veilig zijn belangrijke basiswaarden voor ons mensen. Het is dan ook goed dat dit als norm wordt gebruikt en er extra op is ingezet door het huidige college. Als ik door Rotterdam fiets ziet de buitenruimte er schoner en heler uit dan pakweg 10 jaar geleden. Ik heb ook de indruk dat het veiliger is geworden. Het is toch duidelijk vooruitgegaan lijkt het.
Maar naast het feit dat de buitenruimte schoner is, zie ik nog continu mensen achteloos troep weggooien. Dat ergert mij, maar ik heb ook weer niet de neiging om daar mensen op te gaan aanspreken. Het zou eigenlijk vanzelfsprekend moeten zijn dat mensen dat niet doen.
Hoe krijg je dat voor elkaar? Als ik er het wijkveiligheidsactieprogramma op nalees vind ik bij punt 3 van de uitgangspunten: ‘samen met de bewoners: sociale controle in buurten helpt en deze begint bij bewoners die zelf de handschoen oppakken. We geven meer zeggenschap, ruimte en steun aan buurtbewoners die samen hun buurt veiliger maken.’ Het is dus belangrijk dat bewoners meedoen en ik denk dat dat de enige weg is naar een duurzame oplossing. Uit onderzoek blijkt dat mensen graag meedoen als ze iets nuttig en leuk vinden, maar dan alleen als ze er goed in zijn. Nu is opruimen niet heel erg moeilijk en troep in de vuilnisbak gooien ook niet. Blijkbaar vinden mensen het dus niet nuttig of leuk.
Wat me vooral opvalt in het wijkveiligheidsactieprogramma is het ontbreken van groen en groenonderhoud. Als je het document scant op het woord ‘groen’ komt dit drie keer voor, twee keer als verfkleur voor vuilnisbakken (vallen zo meer op) en een keer in een regel vanuit de input van de gebiedscommissie als zorgpunt. Er klinkt zorg over het onderhoud van de buitenruimte. Over de staat van wegen en groen en het schoonhouden.
De focus van schoon, heel en veilig ligt geheel op handhaving, extra inzet en sociale controle (geen cohesie). Schoon, heel en veilig is belangrijk, maar geen waarde op zich, immers schoon, heel en veilig kan ook leeg, saai en grijs zijn. Vandaar dat wij als Creatief Beheer schoon, heel en veilig verbinden aan groen, gezond en gezellig. Want bij iedere enquête blijkt keer op keer dat mensen groen oftewel stadsnatuur hogelijk waarderen, mits goed onderhouden natuurlijk. Mensen vinden werken in het groen (tuinieren) ook leuk mits het op maat wordt aangeboden. Feit is dat het imago van groenonderhoud erg negatief is, het wordt gebruikt als werkstraf en verplichte tegenprestatie voor uitkeringsgerechtigden. Dit terwijl half hoogopgeleid Nederland inmiddels met de handen ‘in de aarde wroet’ omdat het zo gezond en ontspannend is. Het is dus ook gezond en ontspannend voor mensen in achterstandswijken. Deze groep heeft dit feitelijk harder nodig en heeft er vermoedelijk ook meer baat bij.
Een belangrijk neveneffect is eigenaarschap, als mensen trots zijn op hun wijk zijn ze ook meer geneigd deze schoon te houden. Wij pleiten dan ook voor meer groen, gezondheid en gezelligheid omdat schoon, heel en veilig ook ‘leuk’ dient te zijn. Dit betekent niet dat handhaving niet nuttig is, maar dat de mensen die zich toch al goed gedragen, daar ook meer plezier en minder ergernis aan over houden. Nu doen ze hun best maar hebben het gevoel dat een minderheid het steeds verpest. Deze minderheid is geen eenvormige groep en zijn wellicht ook te bewegen tot ander gedrag. Een groene omgeving heeft naast een betere gezondheid voor bewoners veel meer gunstige effecten, zoals klimaat-adapatie, biodiversiteit en - mits goed beheerd - minder plaagdieren. Het is dus slim om naast schoon, heel en veilig ook groen, gezond en gezellig te plaatsen en hier actief mee aan de slag te gaan. Dit geeft een positieve feedback voor iedereen die hieraan meedoet. Immers de wijk wordt mooier en groener in plaats van dat het een eeuwig durend opruimen is van dezelfde ruimte. Mensen doen immers liever aan iets mee dat groeit en bloeit en waar ze gelijkgestemden ontmoeten en samen aan ‘iets’ werken.
Dus bij deze een oproep aan een ieder die het aangaat. Zorg op het gebied van schoon, heel en veilig naast een betere inzet en handhaving ook voor een betere stadsnatuur in de stad. Dat zou in de toekomst nog wel eens het verschil kunnen maken in Rotterdam. Parijs heeft hier al voor gekozen en wil de groenste stad van de wereld worden. Waarom wij niet ? Te beginnen in de achterstandswijken, want daar ligt het grootste maatschappelijk rendement.
