Zwerfafval

Op 2 januari twitterde ik bovenstaande tweet over het feit dat vuurwerkafstekers vaak de vuurwerkresten niet opruimen. Ik vind dat stuitend omdat juist als je vuurwerk als traditie verdedigd het niet meer dan normaal is dat je de troep opruimt. Die tweet ging door het dak en zit nu al op 25.000 views. Zo veel heb ik nog niet meegemaakt en het is apart om het mee te maken. De meeste reacties zijn instemmend en verontwaardigd. Als je viral gaat komen ook de zure ‘whatabout’ reacties.

Wat me opvalt is dat met name tweets over afval en tweets over ‘vernieling van natuur’ het erg goed doen. Als ik kijk naar mijn maandelijkse toptweets gaan ze hier altijd over. Mensen ergeren zich aan zwerfvuil en rotzooi. Mensen houden van natuur en willen meer groen dat komt uit de meeste enquêtes. In deze zin is het logisch. Leuk die aandacht voor het kappen van bomen het zinloze schoffelen en de teringzooi die mensen ervan maken. Maar het gaat mij om de oplossing. Het lukt ons al twintig jaar niet om de nummer 1 ergernis; zwerfafval en de nummer 1 wens meer groen voor elkaar te krijgen. Wat betekent dat?

Volgens mij betekent dat, dat we het niet goed aanpakken. Je merkt dat de schuld komt te liggen bij de asociale individuen, dat kinderen niet opgevoed worden of dat er niet gehandhaafd wordt. Stuk voor stuk waar. Is het niet slimmer om naar het totaal te kijken en te analyseren hoe dat zo gekomen is.

Allereerst, werkelijk alles wat je koopt heeft een verpakking en als iets niet gemaakt wordt kan het ook niet weggegooid worden. Statiegeld helpt, maar hoe doe je dat met snoeppapiertjes, voedselresten, sigarettenpakjes, sigarettenpeuken en ik kan nog een tijdje doorgaan.

Inmiddels gaat er veel geld om in het schoonhouden van de stad en ik heb respect voor stadsbeheer dat ze het redelijk lukt. Maar je wil natuurlijk dat mensen niets weggooien en/of zelf opruimen. Daar wringt de schoen want de huidige aanpak is efficiënt in het schoonmaken maar speelt in feite asociaal gedrag in de hand. Dat is de taak van de overheid, ik betaal belasting is een veel gehoord argument. Mensen voelen zich niet verantwoordelijk.

Stadsgeneeskunde heeft een aanpak waarbij deze ergernis en wens als eerste worden aangepakt en wel met een integraal budget schoon-groen. Het schoonbudget is namelijk vele malen hoger dan het groenbudget en het is vele malen handiger de beide samen op te pakken. Op deze wijze kun je opruimen en sociaal ecologisch vergroenen tegen dezelfde kosten die er nu voor worden uitgegeven. Dat is waar we als Creatief Beheer al twintig jaar mee bezig zijn en deze aanpak heeft zich inmiddels in de praktijk bewezen. Het herintroduceert de menselijke maat, stimuleert eigenaarschap en meedoen is gezond voor bewoners en wijk als geheel. Het vergroot de biodiversiteit en volksgezondheid aanzienlijk.

Ik schrijf deze column omdat ik liever deze boodschap viral laat gaan dan de verontwaardiging of frustratie tweets. Ik durf te wedden dat een tweet nu over weggegooide kerstbomen het ook goed doet. De boodschap dat zwerfafval en werkelijke vergroening een heel gelukkig en hoopvol stel is blijkt vooralsnog minder spectaculair om te delen.